Konstytucja 3 maja 1791 roku wprowadzała ustrój monarchii konstytucyjnej z wyraźnym podziałem władzy na prawodawczą, wykonawczą i sądowniczą. Zawiera jedenaście artykułów opisujących zasady funkcjonowania społeczeństwa i państwa. Od daty uchwalenia tego zasadniczego aktu minęły 232 lata.
Ważność tego dokumentu dla nas Polaków i naszej wolności, podkreślamy szczególnie w czasie obchodów Narodowego Święta Konstytucji Trzeciego Maja. Nie zawsze mogliśmy celebrować to wydarzenie – Święto 3 maja zakazane było przez 123 lata zaborów i w czasie II wojny światowej. Nie obchodzono go też po wojnie, oficjalnie władze komunistyczne zdelegalizowały je w 1951 roku. Wróciło w 1990 roku wraz z naszą wolnością – po transformacji ustrojowej jako Święto Narodowe Trzeciego Maja.
– Na temat wagi i znaczenia Konstytucji 3 maja powiedziano już niemal wszystko – mówił burmistrz Tomasz Zygnarowski w swoim wystąpieniu na uroczystości 232. rocznicy uchwalenia Konstytucji 3 maja, która odbyła się na wąbrzeskim rynku. – Dlatego dziś pozwolę sobie zwrócić Państwa uwagę wyłącznie na jedną kwestię, która – w moim przekonaniu – ma ogromne oddziaływanie na nasze dzisiejsze rozumienie państwa, suwerenności, narodu czy demokracji. – W artykule V Konstytucji 3 maja 1791 roku czytamy, że „wszelka władza społeczności ludzkiej początek swój bierze z woli narodu”. I choć w 1791 roku było jeszcze za wcześnie, aby zrównać w prawach osobistych wszystkich obywateli ówczesnej Rzeczpospolitej, to jednak w rewolucyjny sposób zwrócono uwagę na znaczenie suwerenności narodu, a także – jak ważnym jest, aby to właśnie obywatele wskazywali kierunki działania dla władzy. Jeszcze we wstępie do Konstytucji wskazywano, że najważniejsze cele Rzeczypospolitej to niepodległość, wolność i obowiązek troski o dobro powszechne. Już w 1791 roku niezwykle oświeceni twórcy konstytucji rozumieli, że najlepszy dobrobyt naszego kraju można zapewnić poprzez wsłuchanie się w głos jego obywateli, bo to właśnie oni najlepiej wiedzą, w jakich warunkach żyć im się będzie najbardziej komfortowo. Mimo że – kontynuował burmistrz – nikt nie mówił o partycypacji, to mam wrażenie, że już wtedy Sejm Wielki bardzo wyraźnie zwrócił swoją uwagę na mądrość, jak płynie z woli narodu i jak ważne jest to, by to obywatele współdecydowali o losach swojego kraju. To ma dla mnie ogromną wartość i znaczenie, ponieważ ja też osobiście jestem przekonany, że każda wspólnota – czy to narodowa czy lokalna, taka jak ta nasza, wąbrzeska społeczność – najbardziej harmonijnie funkcjonować będzie wtedy, kiedy jej członkowie będą mieli możliwość bezpośredniego wpływania na jej losy, a wszystkie ważne decyzje, kierunki czy strategie jej rozwoju – będą z nimi konsultowane. I te tradycje Konstytucji 3 maja staram się na co dzień konstytuować, pozostając w stałym kontakcie z Wami, drodzy Mieszkańcy – niezależnie od tego czy spotykamy się na osiedlowych spotkaniach czy w przestrzeni internetowej, to chcę, abyście mieli pewność, że Wasz głos jest słuchany i brany pod uwagę, że jestem ciekawy Państwa pomysłów, że chcę wychodzić naprzeciw Państwa potrzebom, że chcę, abyście czuli się gospodarzami naszego miasta. Od ponad 4 lat wspólnie decydujemy o kierunkach rozwoju Wąbrzeźna i razem określamy priorytety poszczególnych zadań. Przykłady naszych wspólnych inicjatyw możemy zobaczyć nawet tutaj – argumentował burmistrz zgromadzonym na runku uczestnikom obchodów. – Kawiarenka letnia, stojąca za Państwa plecami, jest miejscem, o którym mówiliście głośno, wyraźnie i często. To Wasze głosy spowodowały, że rozpoczęliśmy poszukiwania przedsiębiorcy, a dziś możecie się spotkać, wypić pyszną kawę czy zjeść lody wspólnie ze znajomymi. Również Wy zdecydowaliście, że już jesienią tego roku część kamieni granitowych na naszej starówce zastąpiona zostanie zielenią – bo taki projekt zgłosiliście i przegłosowaliście w ramach budżetu obywatelskiego – czyli jednego z najlepszych narzędzi do współdecydowania przez mieszkańców o losach otoczenia. Efektem Waszych głosów jest również stojący za moimi plecami Pomnik Żołnierza Polskiego, którego remont jest właśnie konsekwencją Waszego projektu zgłoszonego do budżetu obywatelskiego. Wspólne projekty można by mnożyć. Ogródek Jordanowski, zgłaszany kilkukrotnie do budżetu obywatelskiego, został ostatecznie zaprojektowany przez dzieci z SP 3 i będzie w tym roku przebudowany. Przystań sportów wodnych i reaktywacja żeglarstwa to bardzo istotny element naszej tradycji, historii i tożsamości. Wspólnie decydowaliśmy, jakie łódki, sprzęt pływający czy nawet kształt ma mieć nasz nowy obiekt. W maju Młodzieżowa Rada Wąbrzeźna organizuje debatę młodzieżową. To ważny element demokracji i suwerenności ludzi młodych, którzy chcą decydować o swoim otoczeniu i wskazywać nam, jak rozwijać miasto, aby było atrakcyjne również dla nich. I dziś, w ten wyjątkowy dzień – mówił T. Zygnarowski, podsumowując swoje wystąpienie – kiedy z radością wspominamy, jak piękne podwaliny dla naszej dzisiejszej demokracji nadała Konstatacja 3 maja, to szczególnie zapraszam Państwa do kontynuowania tych tradycji współdecydowania i współodpowiedzialności za losy i naszego miasta, i naszej ojczyzny. Zachęcam – wspólnie zmieniajmy Wąbrzeźno, abyśmy byli z niego jak najbardziej dumni! Wiwat 3 maja, wiwat demokracja i suwerenność narodu!
Tegoroczne obchody Narodowego Święto Konstytucji Trzeciego Maja tradycyjnie uhonorowano złożeniem kwiatów przy Pomniku Żołnierza Polskiego, koncertem Orkiestry Dętej WDK oraz inscenizacją patriotyczną, którą dla mieszkańców tym razem przygotowała młodzież ze Szkoły Podstawowej nr 3 im. Edmunda Wojnowskiego pod kierunkiem nauczyciela Wojciecha Góralskiego. Wśród uczestników byli przedstawiciele samorządów powiatu, miasta i ościennych gmin, jednostek, organizacji, związków i instytucji. Nie zabrakło również pocztów sztandarowych Komendy Powiatowej Policji, jednostek Ochotniczej Straży Pożarnej z Wąbrzeźna i z Myśliwca oraz Komendy Powiatowej Państwowej Straży Pożarnej. Obchody uświetnili również zuchenki i zuchy, harcerki i harcerze.
Po zakończeniu uroczystości wszystkich zaproszono do przemarszu ze stumetrową flagą Polski. Przeniesiono ją z rynku na Stadion im. Jana Wesołowskiego w asyście Orkiestry Dętej WDK.
Uroczystość patriotyczną na rynku – na Placu Jana Pawła II uprzedziła msza święta w intencji ojczyzny w kościele Matki Bożej Królowej Polski, na której kazanie wygłosił ks. prof. Tomasz Tułodziecki.
Dzień świętowania zakończył się Biegiem Konstytucji 3 Maja. Ta rekreacyjna impreza od lat cieszy się sporym powodzeniem. Do udziału w tegorocznej rywalizacji zgłosiło się 339 biegaczy. Najpierw wystartowali zawodnicy w kategorii open na 2 km. Pierwsi na mecie byli Laura Grabowski z Wąbrzeźna i Damian Stankiewicz z Przydworza. Po nich na bieżnię wkroczyli zawodnicy młodszych roczników.
W swoich kategoriach wiekowych pierwsze miejsca zajęli: Vanessa Karaszewska ze Szkoły Podstawowa nr 2 i Artur Kamper z Przedszkola Miejskiego „Bajka” (2017 i młodsi); Anna Zglenicka ze Szkoły Podstawowej w Zieleniu i Tymon Forystek z Przedszkola Miejskiego „Bajka” (2016); Maria Szulc ze Szkoły Podstawowej nr 3 i Ernest Rybszleger ze Szkoły Podstawowej nr 3 (2015); Amelia Demska ze Szkoły Podstawowej w Zieleniu i Stanisław Tomaszewski ze Szkoły Podstawowej nr 2 (2014); Julia Sadowska ze Szkoły Podstawowej nr 2 i Hubert Grzemski ze Szkoły Podstawowej nr 2 (2013); Weronika Kamper ze Szkoły Podstawowej nr 3 i Franciszek Ogryzek ze Szkoły Podstawowej nr 2 (2012); Kaja Dalasińska ze Szkoły Podstawowej w Myśliwcu i Filip Osowski ze Szkoły Podstawowej nr 2 (2010 i 2011); Zuzanna Dylewska ze Szkoły Podstawowej nr 3 i Adrian Buczkowski z Zespołu Szkolno-Przedszkolnego w Płużnicy (2008 i 2009). Gratulujemy zwycięzcom i wszystkim uczestnikom biegu. Zawodników uhonorowano pamiątkowymi dyplomami i dodatkowo – w każdej kategorii pierwszą na mecie piątkę – medalami.
Wyniki XXIV Biegu Konstytucji 3 Maja w Wąbrzeźnie – 3 maja 2023 r.
Fot. Marcin Zduniak dla UM Wąbrzeźno. Wąbrzeźno, 3 maja 2023 roku
