11 grudnia minęła 110 rocznica urodzin Witalisa Szlachcikowskiego, wybitnego wąbrzeskiego regionalisty i kronikarza, zbieracza pamiątek i dokumentów o Wąbrzeźnie i powiecie wąbrzeskim, patrona Miejskiej i Powiatowej Biblioteki Publicznej.
Biblioteka wąbrzeska jest jedną z niewielu bibliotek publicznych, które dysponują tak bogatym zbiorem materiałów regionalnych. Nie sposób jest przecenić wartości przekazanych nam przez Witalisa Szlachcikowskiego rękopisów, maszynopisów, fotografii, rysunków, które stanowią dla naszych czytelników nieprzebrane źródło informacji. „Cenny jest każdy okruch, każdy strzępek archiwalnego dokumentu – słowem wszystko, co może przyczynić się do utrwalenia pamięci tamtych czasów” – to zdanie Witalisa Szlachcikowskiego, wypowiedziane w rozmowie z „Ilustrowanym Kurierem Polskim” w 1967 r. w pełni odzwierciedla jego wielką pasję i duszę regionalisty – kronikarza.
Witalis Szlachcikowski urodził się 11 grudnia 1908 r. w dalekim Germerslage w Niemczech (Saksonia), gdzie jego rodzice (Witalis i Marta z domu Kożuch) udali się za pracą. W 1918 r. cała rodzina wróciła do Polski, mieszkając kolejno w Zblewie, Osiu, Bzowie i Warlubiu, a od roku 1946 w Wąbrzeźnie. Witalis Szlachcikowski tutaj spędził całe swoje dorosłe życie i tu właśnie znalazł swoją „małą ojczyznę”, dla której poświęcał się jako sumienny pracownik, działacz, regionalista i kronikarz. Dzięki swojej pracowitości, systematyczności i dokładności potrafił zbierać materiały i dokonywać syntetycznych opracowań. Czynił to w latach, kiedy nie było kserokopiarek i skanerów, a jedynie maszyna do pisania i kalka, która pozwalała na kopiowanie. Jeździł po archiwach i bibliotekach (bez własnego samochodu), wyszukiwał dokumenty, sporządzał notatki.
Witalis Szlachcikowski tak rozumiał potrzebę gromadzenia, spisywania i opisywania wszelkich materiałów i informacji dotyczących dziejów regionu: „Może ta moja inwencja szperacza z czasem byłaby wygasła, ale podtrzymywała mnie na duchu świadomość, że kiedyś to wszystko będzie bardzo potrzebne”.
Z każdym rokiem zbiory regionalne naszej biblioteki wzbogacają się, z czego Witalis Szlachcikowski byłby zapewne zadowolony. Jego nazwisko, jako regionalisty i miłośnika tej ziemi, znane jest w naszym regionie, również w środowiskach naukowych. Niewiele małych miast i powiatów miało takich „Witalisów” jak region wąbrzeski, dlatego tym bardziej jesteśmy dumni z naszego patrona.
Na stronie internetowej biblioteki pojawiła się nowa zakładka: Opracowania Witalisa Szlachcikowskiego. Zamieszczane tam będą zdygitalizowane opracowania Witalisa Szlachcikowskiego, jak np. „Z dziejów Wąbrzeźna. W 710 rocznicę istnienia miasta”, „Zabytki i wykopaliska”, Zamek biskupi w Wąbrzeźnie”, „W 550 rocznicę śmierci Mikołaja z Ryńska”, „Pamiętne lata 1918 – 1920. Gdy Polska wracała do Wąbrzeźna”, „Historyczny szkic rozwoju powiatu wąbrzeskiego”, „Jaszczurkowcy. Ludzie naszego regionu”, „Legendy, podania, wspomnienia i inne ciekawostki z okolic Wąbrzeźna”, a także bardzo cenna praca- przetłumaczona przez W. Szlachcikowkiego pt. „Grodzisko wczesnośredniowieczne Fredek w Wąbrzeźnie. Przyczynek do pradziejów miasta Wąbrzeźna” (autorstwa Waldemara Heyma – niemieckiego archeologa urodzonego w Wąbrzeźnie syn Beno Heyma.). Pierwszą pracą, którą można już przeczytać w zakładce jest opracowanie pt. „Pamiętne lata 1918 – 1920. Gdy Polska wracała do Wąbrzeźna”. Zachęcamy do lektury!
MiPBO
