W Wąbrzeźnie w ubiegłym tygodniu prowadzone były prace archeologiczne. Dotyczyły grodziska przy ul. Podzamcze, wpisanego do rejestru zabytków.
W trakcie prac przy tworzeniu Gminnego Programu Opieki nad Zabytkami dla Gminy Miasto Wąbrzeźno na lata 2015 – 2018, po wykonaniu badań sondażowych grodziska, wstępnie stwierdzono, że miejsce to nie posiada i nie posiadało wartości zabytkowych i błędnie określane jest jako siedlisko. Przypuszczenie to mogło być sprawdzone i potwierdzone jedynie badaniami archeologicznymi. Ponieważ grodzisko to leży na tzw. Wzgórzu Zamkowym, które burmistrz Leszek Kawski planuje przekształcić w obszerny i nowoczesny plac rekreacyjno-rehabilitacyjny, zlecił ich przeprowadzenie. Szansa wypisania tego terenu z rejestru zabytków znacznie ułatwi, nie tylko pod względem finansowym, realizację projektu pn. Rewitalizacja zdegradowanych części miasta Wąbrzeźno.
– Założyliśmy wykop zgodnie z wytycznymi wojewódzkiego konserwatora zabytków w Toruniu, w centralnym miejscu wyniesienia poza sondażem, który był założony w roku 2010/2011 – mówi archeolog Jadwiga Lewandowska z Brodnicy, której nasz Urząd zlecił przeprowadzenie badań. – Wykop miał wymiar 5 x 5 metrów. Po przeprowadzonych badaniach potwierdziły się przypuszczenia – to miejsce na pewno nie było obiektem obronnym we wczesnym średniowieczu, nie ma tu reliktów i nawarstwień kulturowych, które są charakterystyczne dla obiektów obronnych drewniano – ziemnych z tego okresu, nie ma też materiału masowego, w tym ceramiki. Natomiast zaobserwowaliśmy tutaj warstwy demolacyjne, które pochodzą z rozbiórki zamku. Głównie jest to pokruszona cegła na złożu wtórnym. Oprócz cegieł, są tu jeszcze dachówki typu mnich-mniszka fragmenty kafli, fragmenty posadzek, niestety wszystko pozbawione swojego pierwotnego kontekstu. Wielka szkoda, że ten obiekt, który spełniał funkcję obronną i rezydencjonalną dla biskupów chełmińskich stracił swoją rangę i został bezpowrotnie zniszczony. Natomiast z ciekawostek, jedna rzecz przykuwa moją uwagę, mianowicie profil północno-zachodni tego wykopu – oprócz warstw gruzu zarejestrowaliśmy tutaj warstwę prawdopodobnie pierwotnego użytkowania tego terenu związanego albo z momentem budowy zamku i tego pierwszego okresu jego funkcjonowania, albo jeszcze wcześniejszym okresem. Natomiast w trakcie badań potwierdziło się, że faktycznie zamek wysoki i jego okolica powstały na naturalnej wysoczyźnie morenowej. Nie było tu szczególnych prac niwelacyjnych, po prostu wykorzystano jęzor wysoczyzny, który wciął się podczas ostatniego zlodowacenia w Jezioro Zamkowe i w tym przeuroczym miejscu postanowiono zbudować rezydencję.
Obecnie czekamy na końcowe opracowanie i wnioski. Po ich otrzymaniu i oficjalnym zamknięciu prac archeologicznych, wystąpimy do Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Toruniu o wypisanie z rejestru „grodziska” przy ul. Podzamcze.
Ten krok, jak już wspomnieliśmy wyżej – pozwoli nam przystąpić do odbudowy kolejnego – po amfiteatrze – zdegradowanego terenu Podzamku. Na wzgórzu tym – jak już wcześniej też informowaliśmy – powstanie nowoczesny park rekreacyjno – wypoczynkowy. Staną w nim: plac zabaw dla dzieci, plac rehabilitacyjno-wypoczynkowy dla osób starszych i niepełnosprawnych, skate park, boisko do gry w koszykówkę, pumptrack, miasteczko gier i zabaw podwórkowych, dwa place grillowe, plac wypoczynkowy, park linowy, wieża ze zjeżdżalnią i tor trampolinowy. Na terenie od strony plaży wybudowane będzie boisko do gry w siatkówkę plażową oraz stanie siłownia parkowa. Stary budynek toalety zostanie rozebrany i jego miejsce zajmie nowy obiekt sanitarny. Wybudowane będą nowe ciągi komunikacyjne. Zadanie to ma być rozpoczęte w przyszłym roku.
Kolejnymi etapami będzie modernizacja plaży miejskiej oraz odbudowa parku – wraz z zielenią i urządzeniami, oraz uporządkowanie Góry Zamkowej – odkrycie ruin zamku i pokazanie ich obrysu, wykorzystanie pozostałości wieży zamkowej na platformę widokową. Góra Zamkowa i park zostaną połączone kładką dla pieszych. Cały teren będzie oświetlony i monitorowany.
