Realizując obowiązek wynikający z ustawy z 5 lipca 2018 r. o krajowym systemie cyberbezpieczeństwa (Dz. U. z 2018 r. poz. 1560), zachęcamy Państwa do zapoznania się z informacjami, które przybliżą i pozwolą zrozumieć Państwu zagrożenia związane z cyberbezpieczeństwem.

Cyberbezpieczeństwo to „odporność systemów informacyjnych na działania naruszające poufność, integralność, dostępność i autentyczność przetwarzanych danych lub związanych z nimi usług oferowanych przez te systemy” (art. 2 pkt 4) Ustawy z dnia 5 lipca 2018 r. o krajowym systemie cyberbezpieczeństwa (tj. Dz.U. z 2020 r. poz. 1369).

Do najpopularniejszych zagrożeń w cyberprzestrzeni możemy zaliczyć:

• Ataki z użycie szkodliwego oprogramowania,
  • Kradzieże tożsamości,
  • Ataki mające na celu wyłudzenie lub zniszczenie danych,
  • Blokada dostępu do usług,
  • Niechciana poczta (SPAM),
  • Socjotechnik,
  • Phishing.

W celu ochrony przed zagrożeniami należy stosować zabezpieczenia:

1. Stosuj zasadę ograniczonego zaufania do odbieranych wiadomości e-mail, sms, stron internetowych nakłaniających do podania danych osobowych, osób podających się za przedstawicieli firm, instytucji, którzy żądają podania danych autoryzacyjnych lub nakłaniających do instalowania aplikacji zdalnego dostępu.
2. Nie ujawniaj danych osobowych w tym danych autoryzacyjnych dopóki nie ustalisz czy rozmawiasz z osobą uprawnioną do przetwarzania Twoich danych.
3. Instaluj aplikacje tylko ze znanych i zaufanych źródeł.
4. Nie otwieraj wiadomości e-mail i nie korzystaj z przesłanych linków od nadawców, których nie znasz.
5. Każdy e-mail można sfałszować, sprawdź w nagłówku wiadomości pole Received: from (ang. otrzymane od) w tym polu znajdziesz rzeczywisty adres serwera nadawcy.
6. Porównaj adres konta e-mail nadawcy adresem w polu „From” oraz „Reply to” – różne adresy w tych polach mogą wskazywać na próbę oszustwa.
7. Szyfruj dane poufne wysyłane pocztą elektroniczną.
8. Bezpieczeństwo wiadomości tekstowych (SMS).- sprawdź adres url z którego domyślnie dany podmiot/instytucja wysyła do Ciebie smsy, cyberprzestępca może podszyć się pod dowolną tożsamość (odpowiednio definiując numer lub nazwę), otrzymując smsa, w którym cyberprzestępca podszywa się pod numer zapisany w książce adresowej, telefon zidentyfikuje go jako nadawcę wiadomości sms.
9. Jeśli na podejrzanej stronie podałeś swoje dane do logowania lub jeżeli włamano się na Twoje konto e-mail – jak najszybciej zmień hasło.
10. Chroń swój komputer, urządzenie mobilne programem antywirusowym zabezpieczającym przed zagrożeniami typu: wirusy, robaki, trojany, niebezpieczne aplikacje (typu ransomware, adware, keylogger, spyware, dialer), phishing, narzędziami hakerskimi, backdoorami, rootkitami, bootkitami i exploitami.
11. Aktualizuj system operacyjny, aplikacje użytkowe, programy antywirusowe. Brak aktualizacji zwiększa podatność na cyberzagrożenia. Hakerzy, którzy znają słabości systemu/aplikacji, mają otwartą furtkę do korzystania z luk w oprogramowaniu.
12. Wszystkie pobrane pliki skanuj programem antywirusowym.
13. Nie otwieraj plików nieznanego pochodzenia.
14. Logowanie do e-usług publicznych, bankowości elektronicznej bez aktualnego (wspieranego przez producenta) systemu operacyjnego to duże ryzyko.
15. Nie korzystaj ze stron banków, poczty elektronicznej, które nie mają ważnego certyfikatu bezpieczeństwa,
16. Korzystaj z różnych haseł do różnych usług elektronicznych.
17. Tam gdzie to możliwe (konta społecznościowe, konto email, usługi e-administracji, usługi finansowe) stosuj dwuetapowe uwierzytelnienie za pomocą np. sms, pin, aplikacji generującej jednorazowe kody autoryzujące, tokenów, klucza fizycznego.
18. Regularnie zmieniaj hasła.
19. Nie udostępniaj nikomu swoich haseł.
20. Pracuj na najniższych możliwych uprawnieniach użytkownika (zwykły użytkownik – a nie konto administracyjne w systemie).
21. Wykonuj kopie bezpieczeństwa.
22. Skanuj podłączane urządzenia zewnętrzne (pendrive, karty pamięci itp.).
23. Skanuj regularnie wszystkie dyski twarde zainstalowane na Twoim komputerze.
24. Kontroluj uprawnienia instalowanych aplikacji.
25. Unikaj z korzystania otwartych sieci Wi-Fi.
26. Podając poufne dane sprawdź czy strona internetowa posiada certyfikat SSL. Protokół SSL to standard kodowania (zabezpieczania) przesyłanych danych pomiędzy przeglądarka a serwerem.
27. Zadbaj o bezpieczeństwo routera (ustal silne hasło do sieci WI-FI, zmień nazwę sieci WI-Fi, zmień hasło do panelu administratora, ustaw poziom zabezpieczeń połączenia z siecią Wi-FI np. WPA2 i wyższe, aktualizuj oprogramowanie routera, wyłącz funkcję WPS, aktywuj funkcję Gościnna Sieć Wi-Fi „Guest Network”.
28. Szyfruj dyski twarde komputera, przenośne.
29. Zwracaj uwagę na komunikaty wyświetlane na ekranie komputera.

Pamiętaj, że żaden bank czy Urząd nie wysyła e-maili do swoich klientów/interesantów z prośbą o podanie hasła lub loginu w celu ich weryfikacji.

Zrozumienie zagrożeń cyberbezpieczeństwa i stosowanie sposobów zabezpieczania się przed zagrożeniami to wiedza niezbędna każdemu użytkownikowi komputera, smartphona czy też usług internetowych.

Warto również zapoznać się z informacjami i stronami poniżej:

1. STÓJ. POMYŚL. POŁĄCZ. jest polską wersją międzynarodowej kampanii STOP. THINK. CONNECT.™, mającej na celu podnoszenie poziomu świadomości społecznej w obszarze cyberbezpieczeństwa poprzez informowanie o zagrożeniach i sposobach radzenia sobie z nimi, promowanie zachowań służących poprawie bezpieczeństwa internautów, ich rodzin i otoczenia. MATERIAŁY DO POBRANIA
   DOBRE PRAKTYKI
2. OUCH! To cykliczny, darmowy zestaw porad bezpieczeństwa dla użytkowników komputerów. Każde wydanie zawiera krótkie, przystępne przedstawienie wybranego zagadnienia z bezpieczeństwa komputerowego wraz z listą wskazówek jak można chronić siebie, swoich najbliższych i swoją organizację. LINK
3. Zespół CERT Polska działa w strukturach NASK (Naukowej i Akademickiej Sieci Komputerowej) – państwowego instytutu badawczego prowadzącego działalność naukową, krajowy rejestr domen .pl i dostarczającego zaawansowane usługi teleinformatyczne. CERT to pierwszy powstały w Polsce zespół reagowania na incydenty, zagrożenia w sieciach komputerowych. Zapoznaj się z rocznymi raportami z działalności CERT Polska zawierającymi zebrane dane o zagrożeniach dla polskich użytkowników Internetu, w tym również opisy najciekawszych nowych zagrożeń i podatności.
4. Strona Rządowego Centrum Bezpieczeństwa – Akademia Bezpieczeństwa RCB – LINK
5. Newsy dotyczące bezpieczeństwa – sekurak.pl
   https://sekurak.pl/wbiegu/
   https://sekurak.pl/aktualnosci/
6. Newsy dotyczące bezpieczeństwa – niebezpiecznik.pl
   https://niebezpiecznik.pl/

 

Wybrane podmioty oraz firmy zajmujące się cyberbezpieczeństwem:

• Ministerstwo Cyfryzacji,
• CERT Polska,
• CSIRT GOV,
• CSIRT NASK,
• CSIRT GOV,
• Niebezpiecznik.pl,
• Sekurak.pl,
• CyberDefence24,
• Cyberrescue,