Projekt ustawy budżetowej na rok 2014 z dnia 30 września 2013 zakłada, że w 2014 roku Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych będzie dysponował budżetem na dofinansowania do wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych o 421 mln zł mniejszym niż w roku 2013.
Przy rosnącym wzroście zatrudnienia osób niepełnosprawnych, zmniejszenie budżetu o 421 mln zł rodzi pytanie o miejsce poszukiwania oszczędności na realizację ustawowego celu jakim jest dofinansowanie do wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych. Istnieją dwie możliwości. Od przyszłego roku wysokość dofinansowań do wynagrodzeń pracowników z niepełnosprawnościami dla Zakładów pracy chronionej (ZPCh) i pracodawców otwartego rynku pracy zostanie ujednolicona. Nie oznacza to jednak, że dofinansowanie jakie otrzymają firmy z otwartego rynku pracy będzie zrównane do poziomu kwot przysługujących ZPCh, które obecnie otrzymują większe środki. Wyrównanie kwot dofinansowań będzie polegać na znacznym obniżeniu kwot przysługujących ZPCh.
Sprawa wydaje się już przesądzona, gdyż 22 października Sejmowa Komisja Finansów Publicznych przyjęła zmiany w ustawie okołobudżetowej dotyczące zrównania dofinansowania do wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych na otwartym rynku pracy i w Zakładach pracy chronionej (ZPCh).
Wysokość dofinansowań do wynagrodzeń pracowników z niepełnosprawnościami z PFRON obowiązujących od 1 kwietnia 2014 przedstawia poniższa tabelka:
Stopień niepełnosprawności |
Kwota dofinansowania miesięcznie (bez schorzeń specjalnych) |
Kwota dofinansowania miesięcznie (schorzenia specjalne) |
Stopień lekki |
480,00 zł |
1120,00 zł |
Stopień umiarkowany |
960,00 zł |
1600,00 zł |
Stopień znaczny |
1920,00 zł |
2560,00 zł |
Zmiany kwot dofinansowań dotkną przede wszystkim ZPCh. Obecnie pracodawca zatrudniający osoby z niepełnosprawnościami na chronionym rynku pracy otrzymuje odpowiednio: 600 zł za osobę z orzeczeniem w stopniu lekkim, 1500 zł za osobę z orzeczeniem w stopniu umiarkowanym oraz 2700 zł za osobę z orzeczeniem w stopniu znacznym (z zastrzeżeniem, że nie może to być więcej niż 75 proc. kosztów płacy). Od kwietnia 2014 r. trafi do nich odpowiednio o 120 zł, 540 zł oraz 780 zł mniej.
Natomiast dla pracodawców zatrudniających osoby z niepełnosprawnościami na otwartym rynku pracy, wysokość kwot dofinansowań do wynagrodzeń nieznacznie się zmieni (zmniejszy za pracowników z orzeczeniem w stopniu umiarkowanym o 90 zł, natomiast za pracowników z orzeczeniem w stopniu lekkim i znacznym nieznacznie wzrośnie). Nie oznacza to oczywiście, że nie wzrośnie koszt utrzymania pracownika niepełnosprawnego, gdyż zniesione ma być powiązanie między wysokością dofinansowań do pensji a kwotą minimalnego wynagrodzenia za pracę. Obecnie podstawę naliczania dopłat stanowi wysokość najniższej płacy z roku poprzedniego, przy czym w zależności od stopnia niepełnosprawności zatrudnionego pracodawcy przysługuje określony jej procent. Proponowane zmiany zakładają wprowadzenie od przyszłego roku stałych kwot dofinansowań, choć ich wysokość została jeszcze ustalona w oparciu o minimalną płacę z 2013 roku. W 2014 roku minimalne wynagrodzenie za pracę ma wynieść 1680 zł, więc całkowity koszt pracodawcy wzrośnie o 96,59 zł.
Konsekwencją zmian w systemie dofinansowań do wynagrodzeń pracowników z niepełnosprawnościami oraz zmiany minimalnej płacy jest wzrost kosztów utrzymania pracownika niepełnosprawnego (dotyczy pracowników niepełnosprawnych otrzymujących minimalne wynagrodzenie za pracę) i tak: koszt pracodawcy zatrudniającego pracownika z orzeczeniem w stopniu lekkim zwiększy się o 11,69 zł, z orzeczeniem w stopniu umiarkowanym o 161,69 zł, natomiast za pracownika z orzeczeniem w stopniu znacznym 24,15 zł.
Z powyższych wyliczeń można wywnioskować, że zmiany w dofinansowaniach najbardziej odczują pracodawcy otwartego rynku zatrudniający osoby z orzeczeniem w stopniu umiarkowanym. Jednakże różnice są tak nieznaczne, że nie powinny wpłynąć negatywnie na utrzymanie miejsc pracy pracowników z niepełnosprawnościami w 2014 r.
Paweł Dziełak
Specjalista ds. PFRON w firmie Kalich
www.zpp.net.pl
ZPP dla www.wabrzezno.com